Fıtıklara ve Fıtık Ameliyatlarına Bağlı Cinsel Sorunlar

Büyük kasık ve karın duvarı fıtıkları gerek erkek gerekse kadın hastaların cinsel yaşamını etkileyebilmektedir.

Bu sorun birkaç şekilde ortaya çıkabilir. Öncelikle, büyük karın duvarı fıtıkları şekil bozukluğu nedeniyle cinsel ilişkiye fiziken izin vermeyebilir.

Ayrıca, fıtığa bağlı görüntünün hem bireyde hem de eşinde isteksizlik yaratması sık görülen bir durumdur.

Bunun dışında, bazı kasık fıtıkları büyüklükten bağımsız olarak da ağrı ve rahatsızlık hissi oluşturabilir. Torbalara kadar inen büyük kasık fıtıklarının cinsel organların kan akımını da belli ölçülerde engelleyebilmesi söz konusudur.

Fıtık veya fıtık ameliyatı ağrılı cinsel aktiviteye neden olur mu?

Kasık fıtığı olan bireylerin %30’unda ağrılı cinsel birleşme olduğu bildirilmiştir. Ameliyat sonrası ağrılı cinsel birleşme sorunu %10’ların altına düşer.

Hastaların sadece %2 kadarı ameliyattan önce cinsel aktivitede ağrı yokken ameliyattan sonra ağrı hissettiğini ifade etmektedir. Bu sorun gerek açık gerekse kapalı girişimlerden sonra görülebilmektedir.

Ağrının nedeni dikiş, yama olabileceği gibi laparoskopik onarımda yamanın tespitinde kullanılan zımbalardan da kaynaklanabilir. Bu zımbalara bağlı ağrı genelde daha şiddetli olup erkeklerde nadiren kanlı ejakülasyon da görülebilir.

Ancak deneyimli ellerde her iki yöntem sonrasında da bu tür sorunların ortaya çıkma olasılığı çok düşüktür. Ayrıca bu komplikasyonun önlenmesi için yamayı doku yapıştırıcısı ile tespit eden merkezler de vardır. Bu yapıştırıcılar güvenli ve zararsız olup ameliyata bir miktar ekstra masraf eklerler.

Fıtık ameliyatı kısırlığa yol açar mı?

Kasık fıtığının erkeklerde üreme sorunlarına neden olduğu şeklinde net bir bilimsel veri mevcut değildir. Çok nadiren ameliyat sonrasında bu konuda bazı sıkıntılar çıkabilmektedir. Bu soruna ameliyat ve yama yol açabilir. Nedeni yamanın fıtık bölgesinde yer alan spermatik kordona yapışarak ve sıkıştırarak sperm kanalında iletimi engellemesidir.

Bu komplikasyondan kaçınmak için spermatik kordona temas eden kısmı yapışmaz maddeden yamalar da denenmiş ancak yaygın kullanım alanı bulamamıştır. Aynı amaçla geniş gözenekli hafif yama önerenler de vardır.

Spermatik kordon sadece sperm kanalını değil testise giden ve dönen kanı taşıyan atar ve toplardamarları da barındırır. Spermatik kordonu izleyerek karın dışına çıkan indirekt hernilerde fıtık kesesi büyüdükçe spermatik kordonla komşuluk ve yapışıklık artar. Fıtık kesesi ayrılırken spermatik kordun içindeki damarlar hasar görürse testis beslenmesi bozulabilir, üreme kapasitesinde kısmi ya da tam bozulmalar söz konusu olabilir. Bu nedenle büyük fıtık keselerinin tamamen çıkarılmayarak yarıdan kesilmesi yöntemi tanımlanmıştır. Bu basit işlemin testis beslenmesini çok büyük ölçüde koruduğu görülmüştür.

Fıtığın kendisi de testis damarlarındaki kan akımını bozabilmektedir. Bu bozukluğun fıtığın açık veya kapalı yöntemle cerrahi tedavisi sonrası normale döndüğü bilimsel olarak ortaya konmuştur.

Lichtenstein yöntemiyle veya laparoskopik olarak standart polipropilen yama kullanılarak yapılan onarımların hastanın ameliyat öncesindeki testis kanlanmasına ve hacmine olumsuz etkisi olmadığı da gösterilmiştir.

Fıtık ameliyatı sonrası, doku-dikiş veya yama onarımı (açık/kapalı) yapılan hastalarda üreme sorunu ortaya çıkması çok nadirdir. Bununla birlikte henüz çocuk sahibi olmamış ve bu konuda özel durumu bulunan genç erkek bireylerde mutlaka doğru algoritma izlenmelidir. Sperm sayısında azlık (azospermi) olduğu bilinen, tek testisli (doğumsal veya başka bir ameliyat sonucu) erkek hastalarda fıtık onarımının çocuk sahibi olunması sonrasına bırakılması makul bir yaklaşımdır. Bu gibi olgularda cerrah mutlaka hastanın ameliyat öncesi spermiogram testini dosyaya eklemelidir. Böyle hastalarda ameliyat kararı doğrudan hasta tarafından verilmeli ve özel bir onam formu hazırlanarak imzalanmalıdır.

Ameliyat sonrası ağrılı cinsel aktivite sorunu kronikleşirse yamanın çıkarılması gerekebilir. Bu durumda sadece yamanın çıkarılması ile yetinilmeyip bölgesel sinirlerin de çıkarılması ile daha iyi sonuçlar alındığı bildirilmiştir. Ayrıca, ameliyat öncesinde cinsel aktivitede şiddetli ağrısı olan bireylerde fıtık onarımı sırasında bölgesel sinirlerin çıkarılması da önerilmiştir

Fıtık onarımlarında yama kullanımının ameliyat sonrasında ağrılı cinsel aktiviteye yol açma riski çok düşüktür. Ayrıca, fıtığın cerrahi tedavisi için en etkin seçeneği kullanılması bugün için en mantıklı yoldur. Şunu akılda tutmak gerekir ki, bu kaygı ile ameliyattan kaçınmak fıtığın zamanla daha fazla büyümesine ve olası komplikasyonların görülme şansının artmasına neden olacaktır. Bunun ötesinde, onarılmış fıtığın tekrarlaması sonucu yapılacak yeni ameliyatın her türlü komplikasyon riski daha yüksektir. Yine de çekincesi olan hastalarda ve seçilmiş olgularda yama yerine seçilecek Shouldice dikiş tekniği deneyimli ellerde gayet iyi sonuçlar vermektedir.

Aşırı cinsel aktivite fıtığa neden olur mu?

Cinsel aktivite ne erkekte ne de kadında karın duvarı fıtıklarına yol açmaz. Ancak var olan bir fıtığın büyümesine yardımcı olabilir. Başka bir nedenle karın ameliyatı geçiren bireylerin de yara iyileşmesi tamamlanana kadar, ameliyatın büyüklüğünü ve özelliğini de göz önüne alarak tıpkı sportif aktiviteler gibi cinsel yaşamını da bir süre ertelemesi yerinde olacaktır.

Fıtık veya fıtık ameliyatı ereksiyon sorununa yol açar mı?

Fıtığı olan erkeklerin ereksiyon problemi yaşaması çok nadir görülen bir durumdur. Fıtığın organik varlığı dışında psikolojik faktör de bu olumsuz durumu hazırlayabilir. Büyük fıtıkların testise giden damarlara yaptığı baskı sonrasında testis beslenmesinin bozulması ve buna bağlı olarak testosteron adı verilen seks hormonunun yapımında azalma sonucu ereksiyon sorunu gelişmesi teorik olarak düşünülebilir, ancak bu durumun klinik kaydına rastlanmamıştır. Fıtık ameliyatı için de aynı potansiyel durumlar geçerlidir.

Ereksiyon sorunu olan bazı bireylerde muayene ve görüntüleme yardımıyla kasık fıtığı tespit edilir ve fıtık onarımı ameliyatı yapılırsa sorunun düzeldiğini bildiren raporlar da mevcuttur.

Fıtığa bağlı cinsel sorunlar ameliyattan sonra düzelir mi?

Fıtığın onarılmasının hasta üzerinde olumlu psikolojik etki yapmasının yanında bu organik bozuklukların düzelmesi ile de cinsel aktivite de belirgin fayda sağladığı bilimsel çalışmalarda ortaya konmuştur. Elbette bu düzelme cinsel sorunu oluşturan neden fıtık olması halinde söz konusudur. Diğer organik veya psikolojik nedenlere bağlı cinsel sorunların fıtığın tedavisiyle düzelmesini beklemek gerçekçi değildir.

Fıtık ameliyatından ne kadar zaman sonra cinsel ilişkiye girilebilir?

Fıtık ameliyatı sonrasında cinsel aktiviteye geri dönüş için ortak bir karar ve net bir bilimsel veri yoktur. Genelde önerilen minimum süre 1 haftadır. Ancak büyük ve onarımı zor yapılan fıtıklardan sonra tıpkı sportif aktiviteler gibi normal cinsel hayat için de 4 hafta kadar beklenmesi doğru olacaktır.