Lokal Anestezi ile Fıtık Ameliyatı
Lokal anestezi, küçük cerrahi müdahalelerde sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Vücudun sadece cerrahi işlem yapılacak bölgesi uyuşturularak ameliyat ameliyat gerçekleştirilir.
Narkoz almayı yani tümden uyutulmayı istemeyen hastaların tercih ettiği bir yöntem olmasının yanında, yandaş sistemik sorunları (kalp yetmezliği, kalp ritm bozukluğu, kalp kapak hastalığı, by-pass ameliyatı geçirmiş olanlar, akciğer ve solunum yolu hastalıkları, şeker yani diabet hastaları) olanlar için ideal anestezi tipidir.
Lokal anestezik maddeler, sinir liflerine temas ettiklerinde iletim mekanizmasını (etki süresi sonunda geri dönecek şekilde) bloke eden ilaçlardır. Farmakolojik özelliklerini iyi bilen ve pratik uygulamada deneyimli hekimler tarafından yapılması halinde düşük yan etki ve komplikasyonla karşılaşılır.
Karın duvarı fıtıklarının ameliyatları farklı anestezik yöntemlerle yapılabilir. Mesela kasık fıtığı için tüm anestezi türleri uygundur. Günümüzde genel anestezi en sık kullanılan yöntemdir; ayrıca bu yöntem laparoskopik onarımlar için tek seçenektir. Birçok cerrah kendini genel anestezi ile daha rahat hissetmekte ve bu türü tercih etmektedir.
Rejiyonel anestezi tipleri olan spinal ve epidural de bazı merkezlerde sıklıkla kullanılmakta ve bazı anestezistler tarafından tercih edilmektedir. Ancak spinal anestezi Avrupa Fıtık Derneği tarafından önerilmemektedir. Zira ameliyat sonrasında uzun süre hareketsizlik, idrar yapma zorluğu ve uzun sürebilen şiddetli başağrısı gibi komplikasyonlar nadir değildir.
Lokal anestezi ise genelde en az kullanılan anestezi tipidir. Bunun nedeni etkinliği değil, çoğu cerrahın fıtık ameliyatında lokal anestezi konusunda yeterince deneyim sahibi olmamasıdır.
Lokal anestezi deneyimli ellerde son derece konforludur. Genel anestezi riskini ortadan kaldırması nedeniyle uzman merkezlerde tercih edilir. Hasta, ameliyattan sonra uzun süre ağrı hissetmez ve ameliyat masasından yürüyerek kalkabilir. Ameliyattan sonra eve dönmek için gereken süre de ortalama 2 saattir.
Lokal anestezinin bir başka avantajı, ağrı duyusunu taşıyan sinirlerin ameliyattan önce bloke edilmiş olması nedeniyle ameliyattan sonra ağrı seviyesinin çok düşük olmasıdır. Zira cerrahi girişimlerden sonraki ağrı, dokuların kesilmesi ve ayrılması sırasında ortaya çıkan aracı maddelerin sinir uçlarını etkileyerek ağrı döngüsünü başlatmaları ile ortaya çıkar. Daha ameliyata başlanmadan sinirlerin lokal anestezik madde ile bloke edilmesi, ağrıya yol açan bu aracı maddelerin etkisini en az indirir.
Açık ameliyatlarda lokal anestezi, fıtık durumunun en doğru tespitine, onarımın sağlamlığına da önemli katkıda bulunur. Çünkü hasta ağrı hissetmemekte ancak uyanık durumdadır. Fıtığın yeri ve olabilecek ek fıtıklar hastanın öksürtülmesi yardımıyla karıniçi basıncının yükseltilmesi ile kesin olarak değerlendirilebilir. Bu nedenle, lokal anestezi ile yapılan fıtık ameliyatlarında gözden kaçmış fıtık riski çok daha düşüktür.
Bunların ötesinde, lokal anestezi ile yapılan ameliyat sırasında sadece diseksiyon bölgesinin bloke edilmesi, cerrahı daha da dikkatli teknik uygulamaya, asistanı da ekartasyonda daha nazik olmaya yönlendirir. Ameliyathanede ve sağlık kurumunda kalış süresi de daha kısadır. Ayrıca lokal anestezi hem ameliyat sırasında hem de ameliyat sonrasında daha az ağrı kesici ilaca ihtiyaç duyulmaktadır. Yöntem, fazla kilolu ve obez hastalarda bile başarıyla uygulanabilmektedir.
Avrupa Fıtık Cemiyeti’nin (European Hernia Society) tedavi rehberi, lokal anesteziyi başta ASA III/IV hasta grubu olmak üzere, genç anksiyeteli, morbid obez ve inkarsere fıtıklar dışında kalan tüm olgularda tavsiye etmektedir.
Lokal anestezik infiltrasyonda kullandığımız iki madde lidokain ve bupivakaindir. İlki daha hızlı ama kısa etkili iken ikincisi daha yavaş ve çok daha uzun etkilidir. Lichtenstein tekniğinde %1 lidokain ile %0.5 bupivakain eşit hacimlerde karıştırılır. Etki süresini kısaltmak ve yanma hissini azaltmak için karışıma sodyum bikarbonat eklenebilir. Karışıma adrenalin eklenmesi lokal anestezinin etki süresinin uzatılabilmesi yanında hipotansiyon gibi sistemik yan etkileri azaltabilir.
Lokal anesteziye başlamadan önce kan basıncı, elektrokardiyografi ve oksijen satürasyonu monitorizasyonu sağlanmalıdır. En konforlu ameliyat için lokal anesteziye ek olarak intravenöz sedasyon eklenmesi çok yararlı olmaktadır. Lokal anestezi ile fıtık onarımlarında cerrah ile anestezistin uyumlu çalışması çok önemlidir. Çünkü ameliyatın hangi aşamalarında sedasyonun biraz derinleştirileceğini, hangi safhalarda ise hastayı daha uyanık tutmak gerektiğini bilen anestezist ameliyatı yapan cerrahın işini ve ameliyatın başarısını arttıracaktır.